| Luta koło Włodawy - 3 czerwca 2013 r. |
|
There are no translations available.
Pierwsza część uroczystości odbyła się w miejscu gdzie był obóz pracy oraz znajdują się miejsca pochówków kilkudziesięciu Żydów. W uroczystości wzięli udział : Zastępca Ambasadora Republiki Czeskiej - Radca Minister Martin Svarovsky, Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich, Przewodniczący Komitetu Konferencji Episkopatu Polski ds..Judaizmu - Biskup Mieczysław Cisło, Starosta Włodawski Wiesław Holaczuk, Wójt Gminy Włodawa Tadeusz Sawicki, Proboszcz Parafii Włodawa Stanisław Dadas, Proboszcz Parafii Prawosławnej we Włodawie Jerzy Ignatiuk, Pastor Kościoła Zielonoświątkowego we Włodawie Józef Wołoszczuk. Uroczystość prowadził Zbigniew Niziński, prezes Fundacji “ Pamięć, Która Trwa”. Po powitaniu uczestników uroczystości przez Wójta Tadeusza Sawickiego nastąpiło odsłonięcie pomnika a przedstawiciele czterech wyznań odmówili modlitwy i wygłosili przemówienia. Głos zabrał również Minister Martin Svorowsky. Złożono wieńce pod pomnikiem a Rabin Michael Schudrich wraz z Biskupem Mieczysławem Cisło wspólnie zapalili znicz. Zbigniew Niziński przedstawił historię tego obozu, przytaczając relacje świadków wydarzeń. Na przełomie sierpnia i września 1940 r. Niemcy przywieźli do Luty 177 Żydów z Warszawy. Meliorowali oni rzeczkę Krzywiankę, ,mieszkali w opuszczonym gospodarstwie. Po dwóch miesiącach wywieziono ich do obozu w Krychowie.W 1941 r. przywieziono kolejnych polskich Żydów. Więźniów podzielono na grupy około 50 osobowe. Pracowali po około 10 godzin dziennie, zdarzały się przypadki zabijania więźniów przez Niemców. Jesienią 1941 r. Żydów wywieziono z Luty. Na początku 1942 r. rozbudowano stodoły i prycze dla przyszłych więźniów, postawiono ogrodzenie. Największa grupa Żydów przybyła na wiosnę 1942 r. Byli to głównie Żydzi z Czech, całe rodziny, ale też Żydzi z Niemiec, razem kilkaset osób. Po krótkim czasie odłączono od nich małe dzieci, które zostały wywiezione furmankami do obozu w Sobiborze. Żydzi ci , tak jak ich poprzednicy, pracowali przy regulacji rzeczki Krzywianki. Prawie każdego dnia Żydzi byli zabijani przez niemieckiego komendanta obozu oraz przez żołnierzy ochrony obozu. Ofiary zakopywane były przez Żydów na terenie obozu lub wynoszone na drążkach do pobliskiego lasu. W lesie każda ofiara chowana była oddzielnie. Pod koniec 1942 r. Niemcy zlikwidowali obóz, wywożąc pozostałych Żydów do obozu w Osowej i do Sobiboru. Niemiecki komendant obozu został otruty przez Czeszkę o imieniu Gerta, po czym ona sama popełniła samobójstwo. Przez obóz przeszło ponad 1000 Żydów, wyprostowali oni rzeczkę, która teraz nazywa się Krzemianka. Następnie uczniowie Publicznego Gimnazjum z Włodawy, kierowanego przez Dyrektora Dariusza Semeniuka, przedstawili wspomnienia i wiersze o Pamięci o ofiarach obozu, które bardzo poruszyły uczestników spotkania. Druga część uroczystości odbyła się w lesie w Lucie, gdzie jest pochowanych około 250 Żydów, ofiar obozu pracy w Lucie. Wśród pomordowanych najwięcej jest Żydów z Czech, spoczywają tu też Żydzi z Niemiec i Polski. Pod pomnikiem nad grobami pomordowanych duchowni czterech wyznań wznieśli modlitwy. Wspomniano też jedyną rodzinę żydowską mieszkającą w Lucie podczas II wojny światowej. Byli to Froim, Liba i ich dzieci Andzia i Szymon, mieli sklep w Lucie. W 1942 r. żołnierze niemieccy wyprowadzili ich do lasu i rozstrzelali. Obok pomnika postawiono symboliczną tabliczkę ku ich Pamięci. Upamiętnień dokonano dzięki przychylności i pomocy mieszkańców Luty. Działania Fundacji wsparł Harley Lippman, członek Komisji Stanów Zjednoczonych ds. Ochrony Dziedzictwa Amerykańskiego za Granicą, któremu podczas II wojny światowej zginęło około 80 członków rodziny.
|
W Lucie odbyła się uroczystość odsłonięcia kamieni Pamięci postawionych przez Fundację ” Pamięć, Która Trwa” nad grobami około 300 pomordowanych Żydów, więźniów niemieckiego obozu pracy dla Żydów, działającego w Lucie w latach 1940 - 1942 r. Przybyli na ceremonię okoliczni mieszkańcy, młodzież szkolna oraz zaproszeni goście oddali hołd pomordowanym. 
